Bazı bilgiler paylaşılır: HTML

Hemen her bilgisayarın ortak bir sunum dili ile kodlanmış ağ (web) sayfalarını açabildiği günlerde yaşıyoruz. Dünya üzerinde milyarlarca ağ sayfası ziyaretçi bekliyor. Oysa durum eskiden böyle değildi. Bu ortak dilin geliştirilmesi yıllar aldı ve halen bitmedi, görünen o ki, bitmeyecek.

Bu ortak paylaşım dili konusunu biraz daha açarsak, aslında yapının en üstünde SGML, yani Yapılandırılmış Genelleştirilmiş İşaretleme Dili (Structured Generalized Markup Language) adı verilen bir dil var.

SGML'in en tanınmış alt kümesi HTML. HTML, standartların oluşturduğu bir işaretleme dili. Belli kalıpları var ve tarayıcılarımız bu kalıpların neler olduğunu tanıyıp, bu ortak dille tanımlanmış sayfaları karşımıza düzenlenmiş olarak getiriyor. Bizler de bu dilin belirlediği standartlarını kullanarak tanıtım, bilgilendirme, paylaşım gibi binlerce değişik amaçlarla bilgilerimizi ağ üzerinde paylaşabiliyoruz. Yani ağ sayfaları oluşturup bilgimizi bu yolla paylaşıma açıyoruz.

HTML, önceden tanımlı standartlarla, bilgiyi etiketleme, bir işaretleme yöntemidir. Bir örnekle anlatmak gerekirse, bu etiketlerden biri "title" yani "başlık". Bir ağ sayfasına

<title>SVG</title>

türünde bir kod yazarsanız, tüm tarayıcılar, açtığı bu sayfanın başlığına "SVG" yazacaktır. İşte HTML'nin tanımında geçen "standart" bu anlama gelir. Yani "title" ifadesi tanımlıdır, standarttır, biz bunu billiriz, içine istediğimizi yazar başlık olarak etiketleriz. Sayfamızın başlık bilgisi standart bir kalıp olan "title" etiketi ile işaretlenmiş olur. Ağ sayfalarımızı bu kurallara uyarak oluşturur, böylece bilgiyi arayanlarca bulunabilir, okunabilir ve anlaşılabilir kılarız.

Bu şekilde tanımlı ifadelerden oluşan açık bir kaynak, ve bu kaynak kullanılarak tasarlanan milyarlarca sayfa düşünün. İşte bu, internetin büyük çoğunluğunu oluşturan ağ sayfaları, HTML olarak kodlanmış standartlara bağımlı sayfalardır. Bilgimizi özgürce paylaştırır.

Bu işaretleme şekli (SVG yazısını "title" yani "başlık" olarak etiketlemek gibi) açık kaynaklıdır. Bir ağ sayfasının başlığını, "title" kodu ile işaretler ve sayfanın başına istediğimizi yazdırabiliriz, bunun için kimseye borçlanmayız. Standart olan "title" işaretleme yöntemi, tüm HTML gibi açık kaynaklıdır. Bedelsiz paylaşılmıştır. Oluşturmak, açıp düzenlemek ve kayıt için basit bir metin düzenleyici yeterlidir.

HTML'nin tanımladığı standartlar yeterli midir? Hayır. Ancak gereklidir. Her ülkenin veya bölgenin ağ sayfalarında, "title" yerine "başlık", "heading", "ser" gibi farklı ifadeler kullandığını düşünün. "title" gibi kalıpların geliştirilme sebebi budur.